HR en creativiteit: gaat dat samen?
Bij een werkgever raakte ik in contact met een aantal innovatieve mensen dat zich verenigd had in een klankbordgroep: daar moest ik bij zijn! Toegangseis was een training op het gebied van creatieve denktechnieken ten behoeve van innovatie. Doen dus! Mijn leidinggevende reageerde verbaasd: innovatie? ik weet het niet hoor, straks ga je alleen maar leuke dingen doen…. En daarnaast: moeten we wel investeren in een talent dat je al hebt?
Dit roept bij mij twee vragen op:
1 is innovatie alleen maar leuke dingen doen of noodzakelijk voor het HR vakgebied?
2 waar ligt je focus als leidinggevende: op het talent wat iemand al heeft of op iets wat iemand (nog) niet heeft?
Het tweede is een aparte blog waarde: ik ben een groot fan van appreciative inquiry. Deze blog gaat echter alleen over het eerste: HR en creativiteit.
Regelmatig moet ik me verdedigen over de positie van HR. Vrienden vragen zich af wat ik doe, want in hun organisaties hebben ze nauwelijks contact met HR en het komt al helemaal niet in ze op om te sparren met een HR manager. HR is druk met zorgen dat alles op rolletjes loopt, maar mist daardoor de aansluiting met wat er nu eigenlijk speelt en waar in potentie een grote toegevoegde waarde ligt.
In een interessant artikel op tlnt.com werd verslag gemaakt van een rondetafel sessie over hoe je creativiteit in HR ontwikkelt. Allereerst worden de vooroordelen rondom creativiteit besproken: het kost te veel tijd en staat productiviteit in de weg, we moeten ons focussen op wat écht belangrijk is, het zou tot verandering kunnen leiden (let op: we hebben het hier over HR professionals) en een die mij in het oog springt: het is lastig te meten. Dat is een belangrijke realisatie aangezien HR analytics de nieuwste HR trend is; voortkomend uit de oneindige discussie over de toegevoegde waarde van HR binnen de organisatiestrategie.
Wat creativiteit in HR lastig maakt
Die discussie maakt HR huiverig voor creativiteit: want dat past niet bij de rol van HR strateeg. Of toch wel? Het is een misvatting dat strategisch denken en creativiteit niet samengaan: “de realiteit is is dat je extreem strategisch kan zijn op een creatieve manier” wordt in het artikel gesteld.
Wat creativiteit binnen HR bemoeilijkt zijn de strikte regels, procedures en systemen en de angst voor juridische misstappen. HR moet (leren) vertrouwen op haar gezond verstand en wat redelijk is in plaats van zich te verliezen in de bureaucratie.
Ook het idee dat creativiteit iets met spiegeltjes en kraaltjes is, helpt niet: innovatie vraagt creativiteit. Dat is geen frivoliteit, maar simpelweg een breder perspectief. Toen ik laatst opperde een saaie heisessie wat creatiever in te steken, werd direct geroepen: “nee, niet weer een lachcoach en een djembé-sessie!”. Daar zijn nog wat stappen te zetten.
Tenslotte wordt gebrek aan support genoemd: wie echter een zichtbare bijdrage levert, zal vanzelf support krijgen wordt in het artikel gesteld. Een pro-actieve bijdrage bestaat niet uit een jaarlijks overzicht van de op te nemen vakantie-uren. Wie zich ontwikkelt richting HR Business Partner zal moeten weten wat er speelt en achter zijn bureau vandaan moeten komen.
Tips om creativiteit in onszelf en anderen te bevorderen
(1) Hoe kun je zelf creativiteit bevorderen? Allereerst door simpelweg toestemming te geven (of te vragen). Ik heb gewerkt met een manager die “lef” vraagt van zijn medewerkers en steevast uitdraagt dat hij ervan uitgaat dat iedereen doet wat nodig is en daarbij al zijn support levert. Dat vereist wel dat medewerkers weten welke resultaten behaald moeten worden en binnen welke kaders. Mensen moeten zich vrij voelen dingen op hun eigen manier aan te pakken zolang dat niet ten koste gaan van het resultaat. Zo stimuleer en cultiveer je professionaliteit en creativiteit in je organisatie.
(2) Daarnaast moet het medewerkers gegund zijn tijd te besteden aan denken en bedenken. De beste ideeën ontstaan nu eenmaal vaak als ons hoofd niet gevuld is met meetings en mails. Ik heb ook geleerd dat alle ideeën -goed of slecht – uit een goede intentie voortkomen: het achterhalen van die intentie en vragen stellen stimuleert inbreng. Niets is zo erg om met je idee afgewimpeld te worden met een “ja, maar”. Beter: “goh, vertel eens, waar komt dit idee vandaan?”
HR kan en moet hierin het goede voorbeeld geven. Dat stelt ook Jeff Gaspersz, innovatie-goeroe: “de HR-adviseur hoort in de discussie over het stimuleren van innovatie en creativiteit een centrale en zichtbare rol te spelen”. Vraag jezelf af of jij het klankbord bent voor het toetsen van ideeën van anderen.
(3) Wees toegankelijk voor medewerkers door juist zelf vragen te stellen, betrek medewerkers bij ontwikkelingen in de organisatie en jouw gedachtegang en stimuleer en faciliteer een leerklimaat bij managers zodat er ruimte ontstaat voor experimenten: een voedingsbodem voor innovatie.
Een uurtje over op vrijdag? Ga op onderzoek uit!